22
In dit alles en 50 sondighde Iob niet, ende 51 en schreef Gode niet 52 ongerijmts toe.
|
-
1
- Hebr. Uts, ofte Huts. Verstaet een lantschap soo vernaemt van een man des selven naems. Drie hebben desen naem gehadt, van dewelcke de Heylige Schrift vermelt. 1. De sone Arams des soons Sems, Gen. 10.23.
2. De eerstgeboren sone Nahors, des broeders Abrahams, Gen. 22.21. 3. Een der nakomelingen Esaus, Gen. 36.28. De eerste is geweest de vader der inwoonderen de lants Trachonitis, anders genaemt na hem Ausitis, als of men seyde Usitis. Van dit lant, het welcke een deel was van het lant der Israëliten, houden eenige uytleggers, dat hier gesproken wert. Doch andere meynen, dat men hier verstaen moet een lantschap in Syrien gelegen, hebbende sijnen naem van den tweeden Uz. Oock zijnder die dese plaetse nemen van eene contreije in Idumea, alwaer de derde Uz woonachtigh was, siet Thren. 4.21.
-
2
- Hebr. Ijob. siet Ezech. 14.14, 20. Iacob. 5.11.
-
3
- Ofte, eenvoudigh, Dat is, ongeveynst in het geloove, ende vertrouwen op Godt, ende recht uyt in de liefde tegen sijnen naesten. Siet van dit woort Genes. 6. op vers 9.
-
4
- Hebr. recht, ofte, gerechtigh, te weten, tegen sijnen naesten. Het woort siet hier meest op de geboden der tweeder tafel. Evenwel wort het veel in het gemeyn genomen, beteeckenende eenen, die noch ter rechter, noch ter slincker hant en wijckt van den rechten wegh, maer daer in blijft, schouwende alle kromme wegen, die hem daer van souden mogen afwenden. Alsoo ond. 4.7. ende 8.6. ende 17.8. Siet oock Psalm 7. op vers 11.
-
5
- De ware vreese Godts is het beginsel aller deughden: Prov. cap. 8. vers 13. ende 15.33. Doch dese lof siet hier meest op de Godtsdienstigheyt, ende de geboden der eerster tafel.
-
6
- Te weten, der sonde, verboden in de eerste, ende tweede tafel der tien geboden.
-
7
- Siet van het Hebreeusch woort mikneh, Genes. 4. op vers 20.
-
8
- Het Hebreeusch woordeken beteeckent niet alleen schapen, maer oock geyten, dat is, allerley kleyn vee, voornemelick als het tegen groote beesten gestelt wort. Siet Genes. cap. 12. op vers 16. ende Levit. cap. 1. op vers 2.
-
9
- Ofte, dienst-werck, lantbouwerije.
-
10
- Ofte, lieden van Oosten. Hebr. kinderen van Oosten. Dat is, die ten aensien van Iudea oostwaert woonden. Vergelijckt Genes. cap. 29. vers 1. Iudic. 6.3. ende siet de aenteeckeningen.
-
11
- Te weten, sijner beurte, om sijne maeltijt te geven: want hier van gingh seker order onder hen om. Ende misschien quam de order op elck een, ten dage sijner geboorte. Want Iob naemt desen sijnen dagh, Cap. 3. vers 1.
-
12
- T.w. boden, die de susteren souden ter maeltijt nooden. Alsoo in het volgende vers.
-
13
- D. versorghde, ende lastede, datse hen heyligen souden, op datse bequaem souden wesen tot het aenstaende offer. Alsoo Exod. 19.10. Dese heyliginge bestont wel voornemelick in de versakinge van alle geestelicke onreynigheyt der sonden; maer oock in de onderhoudinge van sekere lichamelicke ceremonien, als teeckenen der inwendiger heylighmakinge, dewelcke in die tijden onder de vrome plaetse hadde. Vergel. Genes. 35.2. (alwaer is het woort reynigen) ende d’aenteeckeninge daer op.
-
14
- T.w. by hem selven, Dat is, hy dachte. siet Gen. 20. vers 11.
-
15
- T.w. door onmatige vrolickheyt, lichtveerdigh wesen, verquistinge van Godts gaven, vergetinge van de arme, ende andere sonden van vleeschelicke onbedachtsaemheyt.
-
16
- Dat is, niet gezegent, geheyliget, nochte ge-eeret, gelijck het betaemde, maer de geboden des Heeren in hare vreughde, ende overvloet, kleyn geachtet, ende als in de wint geslagen. Soo is’t woort zegenen, het welcke anders beteeckent prijsen, ende loven, hier genomen voor sijn tegendeel, vloecken, misprijsen, versmaden. Want het hier de sonden beteeckent voor dewelcke Iob offerande dede. Alsoo wort dit woort oock gebruyckt ond. vers 11. ende cap. 2. vers 9. Siet oock 1.Reg. 21.10. ende de aenteeckeninge daer op.
-
17
- T.w. als sijne kinderen hare maeltijden hadden gehouden.
-
18
- Hebr. sonen. D. de Engelen Godts, gelijck onder 38.7. niet om datse van naturen sonen, ofte kinderen Godts zijn, als de Eenighgeboren van den Vader, maer om datse dese weerdigheyt hebben uyt de gave der scheppinge, zijnde gemaeckt na Godts beelt, ende gelijckenisse, om sijn aengesichte geduerighlick te aenschouwen, hem, ende sijne gemeynte te dienen, ende eeuwighlick met hem te leven.
-
19
- Dit wort geseyt by gelijckenisse van wereltsche Princen, die om reeckenschap te eyschen van hare dienaren, over het gene sy hen belast hebben, deselve voor hen ontbieden. Vergelijckt 1.Reg. 22.19. ende de aenteeck.
-
20
- D. wederpartijder. Siet 1.Chron. 21.1. Soo wort de boose geest genoemt, om dat hy uyt onversoenelicke vyantschap de geloovige haet, die verklagende voor Godt, Apoc. 12.10. ende als een brieschende leeuw rontomme deselve loopende, ende soeckende wien hy soude mogen verslinden, 1.Petr. 5.8.
-
21
- Des duyvels werck is, alles te doorloopen, ende te doorsnuffelen, om de gene, die op hare hoede niet en zijn, te grijpen, ende die noch eenighsins wacht houden, te quellen, ende te bespringen.
-
22
- Hebr. hebt ghy u herte geleght, ofte, gestelt, D. hebt ghy acht gegeven, of merck genomen. Deselve maniere van spreken is te vinden 2.Sam. 18 vers 3. ende ond. 2.3. ende 7.17. ende 23.6.
-
23
- Ofte, dat niemant sijns gelijcke en is op der aerde, etc.
-
24
- D. beschermt, ende bevrijt ghy hem niet van alle quaet door uwe over al tegenwoordige voorsichtigheyt, ende almogende kracht?
-
25
- Siet van dit woort zegenen, Genes. 12. op vers 2.
-
26
- Siet Genes. 30 vers 30. Het Hebreeusch woort is oock elders gebruyckt van seer groote vermenighvuldinge, als Genes. 28.14. ende 30.43. Exod. 1.12.
-
27
- Te weten, om dat te beschadigen, ende hem alsoo te plagen. Siet Genes. cap. 26. op vers 11.
-
28
- D. stoutelick sonder schroom, ende schaemte.
-
30
- In het eedtsweeren der Hebreen wort gemeenelick de straffe, die men sich onderwerpt, soo men valschelick sweert, verswegen, als hier. Siet Genes. 14.23.
-
31
- Dat is, in uwe macht, onder u gewelt. Siet Genes. cap. 16. vers 6.
-
32
- D. aen sijnen persoone. Verstaet, sijn lichaem, ende ziele.
-
33
- D. neffens deselve runderen. Hebr. aen hare handen. Siet het woordeken hant voor zijde gebruyckt, 2.Chron. 21.16, etc. Anders, op hare plaetsen. Dat is, daerse plaghten te weyden. Dit woort is somtijts voor plaetsen genomen, als Num. 2.17. Ier. 6.3.
-
34
- Hebr. Scheba. Dat is, het heyr der Sabeers. Dese waren de nakomelingen van Scheba den sone Ioksans, des soons Abrahams uyt Ketura, Genes. 25. versen 1, 2, 3. Sy woonden in woest Arabien. Siet van deselve Ezech. cap. 27. vers 23. Dese Scheba is te onderscheyden van eenen anderen deses naems, dewelcke was de sone van Raëma, de sone van Cus, de sone Chams, des soons Noa, Genes. cap. 10. vers 7. wiens nakomelingen bewoonden Moorenlant. Siet de aenteeckeninge op die plaetse, ende op vers 28.
-
36
- Hebr. mont. Alsoo in het volgende.
-
37
- D. een groot, geweldigh, ende verschrickelick vyer. Vergelijckt Genes. 13. de aenteeckeninge op vers 10. ofte, dat Godt van den Hemel gesonden heeft, soo sy meynden.
-
39
- Hebr. hoofden; maer het Hebreeusch woort betekent somtijts een schare, ofte bende, ofte hoop volcks, als hier, Iudic. c. 7. vers 16. 1.Sam. 11.11.
-
40
- Het Hebreeusch woort is aldus genomen Prov. 8.26. ende Ione 4.2.
-
41
- Hebr. eygentlick, raeckte. D. trefte.
-
42
- De sonen Iobs. siet Genes. 22. op vers 5.
-
43
- Siet Genes. 37. op vers 29.
-
44
- Dit is een opperkleet geweest, het welcke de voornaemste onder den volcke droegen.
-
45
- Dat is liet sijn hooft scheeren. Alsoo Genes. 41.14. 2.Sam. 14.26. ende siet Genes. 40. op vers 22. Het scheeren nu was een teecken van droeffenisse, ende rouwe, Levit. 21.5. Ierem. c. 41. vers 5. ende cap. 48. vers 37. Mich. 1.16. Anders heeft men sich oock laten scheeren, als men sijn lichaem reynigen wilde: het welcke nadien het tegen den tijt van vreughde plagh te geschieden, soo is het oock een teecken geweest van verquickinge, ende blijdtschap, Gen. 41.14. ende het nalaten daer van, een teecken van onsteltenisse, ende droefheyt. 2.Sam. 19.24.
-
46
- Het Hebreeusch woort beteeckent sich neder buygen, ofte voor Godt, om hem Godtsdienstige eere te bewijsen: van welcke beteeckeninge siet Genes. 24. op vers 26. ofte voor de menschen, om die burgerlicke eere aen te doen: van welcke beteeckeninge siet Gen. 18. op vers 2. De eerste heeft hier plaetse, gelijck het af te nemen is uyt de volgende woorden, in de welcke hy Godt danckt van al dat hy hem toegesonden hadde.
-
c
- Eccles. 5. vers 14. 1.Timoth. 6.7.
-
47
- Dit seyde hy, soo het schijnt, wijsende op de aerde, na dewelcke hy hem neder gebogen hadde.
-
48
- Hoe de quade wercken des satans, ende der boose menschen den goeden Godt toegeschreven werden, siet Genes. 45. op vers 5. ende 1.Reg. 12. op vers 15.
-
49
- Hebr. gezegent. Siet Genes. 14.20. ende de aenteeckeninge.
-
50
- Noch met woort, noch met daet.
-
51
- Ofte, eygende toe. Hebr. gaf.
-
52
- Hebr. onsmakelicks, Dat is, ongerijmts, onredelicks, ofte onbetamelicks, te weten, het welcke soude mogen strijden tegen Godts nature, ende eygenschappen, ende tegen de eere sijnes naems.
|