18 Dagtrip naar Drenthe

Natuurlijk gaat deze trip slechts door een déél van Drenthe en ik heb lang geaarzeld welk deel ik zou uitkiezen. Ik ga een trip suggereren van wat andere aard dan in de overige hoofdstukken van het boek. Een nogal lange slingertocht namelijk, door het zuidoostelijke, centrale en noordelijke deel van de provincie. U zult zich moeten voorzien van de anwb-kaart Drenthe-Groningen (schaal 1:100.000), waarop u dan de hele toer kunt vinden en aantekenen. Voor één dagtrip is hij te lang, maar met behulp van die kaart en mijn dadelijk volgende beschrijving kunt u zelf beslissen welk deelstuk ervan u volgen wilt. Het accent van deze toer ligt op het landschap, in Drenthe trouwens iets vanzelfsprekends, en omdat het weinig zin heeft u steeds maar te vertellen hoe aantrekkelijk dat is, draagt de trajectbeschrijving een nogal zakelijk en nuchter karakter. De poëzie komt onder het rijden zelf, wanneer u uw ogen wijd openzet. Bij de plaatsen die we passeren zal ik echter enkele punten aangeven, waarvan ik meen dat ze voor dit of dat gezinslid interessant kunnen zijn. Let wel: enkele punten slechts, de plaatsbeschrijvingen beogen beslist niet volledig te zijn, het gaat er mij alleen om de route een beetje te garneren met iets leuks voor de kinderen, iets interessants voor de oudere jeugd, iets moois

voor de ouders enzovoort en ik doe daarbij maar een greep. En voor ik u de slingerroute ga tippen, wil ik u zeker ook adviseren om het anwb-boekje ‘Per auto en te voet’, deeltje II, bij u te steken, want daarin vindt u enkele tientallen rondwandelingen staan, te maken bij diverse plaatsen waarlangs de toer zal voeren. Zo'n wandeling behoort beslist bij een dagtrip naar deze streken, ik wil u daarop met nadruk tevoren al attenderen.

De toer die ik u voorstel begint in Spier en eindigt in Paterswolde bij Groningen. Hij kan daarom ook dienen als een toeristische noordzuid verbinding. Spier (zie de genoemde kaart) vindt u aan de grote weg Meppel-Beilen-Assen, respectievelijk Hoogeveen-Beilen-Assen, en wel een vijftal kilometers bezuiden Beilen. Een makkelijk te vinden en te bereiken beginpunt dus, wanneer u uit het westen, oosten en zuiden des lands komt. Maar nogmaals: de totale toer Spier-Paterswolde is te lang voor één dag; zoekt u dus zelf uit met welk deeltraject u, gezien de interessen van de gezinsleden, zult volstaan.

Van Spier dus eerst door een bosrijk landschap naar Wijster, waar met ‘trein 4711’ het Haagse huisvuil naar toe wordt gevoerd en het compostbedrijf te bezichtigen is. U houdt er dus steeds de anwb-kaart ‘Drenthe-Groningen’ bij en bemerkt daarop, hoe u van Wijster over Bruntinge en Eursinge, dorpjes met mooie boerderijen, naar Westerbork kunt rijden, waar de vrouwelijke gezinsleden een bezoek aan het knipselmuseum zeker interessant zullen vinden. De kleintjes kunt u er de grootste kei van ons land laten zien. We gaan er de grote weg naar Zweelo volgen, een leuke kronkelende weg, waarbij u niet vergeten moet het iets links blijvende Orvelte eens in te rijden. In Zweelo kunnen de kinderen zwemmen of ook met u de oude boerderij A 35 in Het Klooster gaan bekijken, maar maak het hier niet te lang, want achter Zweelo komen enkele van de mooiste Drentse dorpen. Eerst Aalden, voor velen als het mooiste wat Drenthe op het gebied van dorpsschoon te bieden heeft, met drie of vier eeuwen oude boerderijen. Liefhebbers van schilderkunst hebben hier al vaak uitgeroepen: ‘Hier is het puur Van Gogh.’ Daarna Meppen, waar de Saksische boerderijen daken met veelal golvende lijnen hebben, omdat de ruwe eikeboom als nokbalk werd gebruikt; de schuren en schotten zijn opgetrokken van hout en riet. En vervolgens Oosterhesselen, waarna u zou moeten rijden naar Gees om opnieuw een bijzonder mooi dorpje te zien. En dan weer terug. Van Oosterhesselen rijden we dan over Dalen meteen naar Coevorden, waar de radiale straataanleg van de Markt nog herinnert aan de betekenis van de plaats als vestingstad. Misschien wilt u het natuurbad De Pampert noteren?

Via Weijerswolde, een streekdorp met weer mooie boerderijen, nu naar Schoonebeek. En al onderweg maken we dan kennis met een heel ander

aspect van Drenthe, de oliewinning. De dagproduktie bedraagt ongeveer drieduizend kubieke meter en voorziet in een kwart van de binnenlandse behoefte. Vanuit ruim duizend meter diepte wordt de olie naar boven gehaald en dan vervoerd naar Pernis bij Rotterdam om er te worden gezuiverd. Maar Schoonebeek heeft ook een heel ander karakter. Vanwege de mooie boerderijen aan de kronkelende wegen en tussen de weelde van bomen, bosschages en struiken, wordt het ook het openluchtmuseum van Drenthe genoemd. Bij wegwijzer 1295 (zie de genoemde kaart) slaan we linksaf naar Weiteveen en gaan nu kennismaken met opnieuw iets heel anders, het veengebied. Hier kunt u zien, waar nu eigenlijk de Norittabletten vandaan komen, maar ook het turfstrooisel dat u misschien in uw tuin gebtuikt. Klazienaveen - Zwartemeer - Barger - Compascuum - Smeulveen en zo naar Emmen: dat is wel de interessantste route. Wat Emmen - de wordende metropool van Drenthe - zelf betreft beperk ik me tot het aangeven van enkele punten waaruit ieder gezinslid naar gelang zijn of haar smaak zal kunnen kiezen: Noorderdierenpark met speeltuin; openluchtzwembad; oudheidkamer; rijtje hunnebedden; langgraf op Schimmeres; modern openluchtbad, gecombineerd met overdekt bad; museumboerderijen. Noordsleen is nu ons volgende doel en de plasvijver De Kibbelkoele aldaar is voor uw kleinere kinderen een attractie. Dwars door de staatsbossen gaat de weg verder naar Schoonoord, waar de kleintjes kunnen zwemmen, maar de ouderen beslist een bezoekje moeten brengen aan het openluchtmuseum De Zeven Marken (Ellert en Brammert) om er kennis te maken met de omstandigheden waaronder men hier vroeger leefde. De weg door de bossen gaat verder naar Schoonlo en dan Grollo, waar de onregelmatige ligging van de boerderijen opvalt. Daar slaan we af naar Amen, de kaart maakt het duidelijk, en rijden dan over Ekehaar en Nijlande naar Rolde met het bosbad, met twee speeltuinen en met twee hunnebedden. U kiest dus maar uit. Om nu in Gasteren te komen kunt u twee dingen doen: ofwel over Anderen rijden, een dorp in een bekenlandschap en in het bezit van een brink, ofwel van Rolde eerst (zie de kaart) naar Ballo gaan en dan daar bij café de Viersprong rechtsaf slaan over een deels onverharde weg langs het Balloerveld en door de heide. We komen hoe dan ook in Gasteren (intieme brink) en rijden hier door Anlo, weer een van de mooiste Drentse dorpen. Een van de uwen is misschien geïnteresseerd in de oudste en merkwaardigste Drentse dorpskerken; zo ja, ga die dan zeker ook van binnen zien. Langs het muurtje rond de kerk vindt u het weggetje naar het schildersdorp Schipborg en daar adviseer ik u om de onverharde en op de paddestoelen aangegeven weg in te slaan naar Zeegse. De kleintjes kunt u daar laten ravotten in de grote zandverstuiving, maar nog leuker voor hen is Tinaarlo, waar u een recreatieoord vindt

met golfbaan, waterfietsen, zwembad, speeltuinen enzovoort.

Naar Zuidlaren nu, opnieuw een van de mooiste Drentse dorpen, een statig dorp met liefst dertig brinken tegelijk, eigenlijk één groot park. Voor de kinderen is er een natuurbad en een sprookjespark. Door op de grote brink linksaf te slaan komt u langs de havezate Laarwoud, nu gemeentehuis, en vlak ervoor neemt u de weg naar Midlaren en Noordlaren. Houdt u er nu de kaart even bij, want om de mooiste route te berijden moet u over Vogelzang en Glimmen naar Eelde rijden en daartoe dus niet de grote weg volgen. Laat Eelde ook niet links liggen maar ga het bekijken, waarbij u dan de goed onderhouden voortuintjes zult opmerken en de grote kassen waarin groenten en bloemen worden gekweekt. In het nabije Paterswolde met het Paterswolder Meer, niet ver van de stad Groningen, beëindig ik de route.

Ziedaar dus de mogelijkheid om via een toeristische noord-zuidroute (Spier-Paterswolde) op dagtrip met Drenthe kennis te maken en onderweg ieder gezinslid aan zijn of haar trekken te laten komen. Méér dagtrips vindt u beschreven in het boekje ‘Drenthe per auto’, dat u bij de vvv te Assen kunt aanvragen. De anwb heeft bovendien o.a. een Hondsrugroute en een Beek en Brinkroute uitgezet en ter plaatse bewegwijzerd. Zelf wil ik u nog een andere tip geven en wel voor een toeristische verbindingsroute tussen Assen en Meppel, die ongeveer tachtig kilometer lang is en als volgt loopt: Assen - Rolde - Nijlande - Ekehaar - Amen - Grollo - Schoonlo - Westerbork - Beilen - Spier - Lhee (prachtig esdorp vol intimiteit) - Dwingelo - Ansen - Ruinen - Ruinerwold - Meppel.