Voorwoord

Het Boekenweekgeschenk 1957 is voor het eerst na vier jaar weer een novelle, gekozen uit niet minder dan 45 geldige inzendingen van Nederlandse schrijfsters en schrijvers op de door de Commissie C.P.N.B. uitgeschreven prijsvraag.

De jury, bestaande uit de auteurs Clare Lennart, Antoon Coolen, H.A. Gomperts en G. Kamphuis en de leden van onze Commissie de heren Chr. Leeflang, P.G.M. Coebergh en P.J. Venemans, heeft haar keuze tenslotte met eenstemmigheid gedaan. De novelle ‘De nacht der Girondijnen’, ingestuurd onder het motte ‘Homo homini homo’ werd naar haar mening door geen van de andere inzendingen overtroffen en op verschillende punten er niet door geëvenaard.

Het verhaal heeft het drama van Westerbork, doorgangskamp voor de transporten naar de Duitse ‘Vernichtungslager’ tot onderwerp. Het leven in het kamp met het uitzicht op de onontkoombare wekelijkse transporten, waardoor alle handelingen en verhoudingen bepaald worden, en de positie van de Joodse ordedienst, die in het cynische Duitse systeem van ontmenselijking een zo tragische rol speelt, wordt met doordringende kracht beschreven.

De vraag zou gesteld kunnen worden of dit onderwerp niet to somber en navrant is voor een uitgave, die als Geschenk bedoeld is. Wij zijn van mening, dat deze overweging voor dit verhaal niet mocht gelden. De novelle behandelt een drama, waarmee ons hele volk geconfronteerd is. De betekenis van het onderwerp voor een zo grote en algemene lezerskring als die van het Boekenweekgeschenk is hierbij evenzeer in overweging genomen als de verheugende omstandigheid dat bij gelegenheid van de Boekenweek 1957 met dit voortreffelijk geschreven verhaal een uitstekend voorbeeld van de hedendaagse Nederlandse novellekunst overgelegd kan worden.

Aan dit Geschenk, dat tijdens de Boekenweek door de boekver-

koper wordt aangeboden aan kopers, die f 4.50 of meer contant aan boeken besteden, is wederom een prijsvraag voor het publiek verbonden. De lezer wordt nl. gevraagd vast te stellen door wie deze novelle geschreven is.

Zij, wier manuscripten beoordeeld werden, zijn allen op de laatste bladzijden van dit boekje vermeld, terwijl bij hun naam enige titels van publicaties van hun hand zijn opgenomen. Bij de beoordeling zal het werk, dat men van de daar genoemde schrijfsters en schrijvers gelezen heeft, de beste leidraad zijn voor het vinden van de auteur dezer novelle.

Het antwoord op de vraag, wie de auteur is, dient vóór 1 mei 1957 onder gebruikmaking van de ingesloten kaart, bij het bureau onzer Commissie te worden ingezonden.

De kaart moet - boven het gebruikelijke briefkaarttarief - met f 0.10 extra worden gefrankeerd. Deze f 0.10, die wij van de P.T.T. terugontvangen, zullen worden gestort in het Pensioenfonds van de Vereniging van Letterkundigen. Drie boekprijzen, een eerste prijs ter waarde van f 125. -, een tweede ter waarde van f 100. - en een derde ter waarde van f 75. -, zomede vijftig kleine boekprijzen zullen worden verloot onder hen, die de juiste auteursnaam vonden. Later in het jaar zullen de naam van de auteur en de namen van de winnaars der drie hoofdprijzen officieel worden bekendgemaakt.

Wij wensen U een juist inzicht toe bij het zoeken van de naam van hem of haar, die ‘De nacht der Girondijnen’ schreef.