• Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taal
    • Limburgse literatuur
    • Friese literatuur
    • Surinaamse literatuur
    • Zuid-Afrikaanse literatuur
    • Onze kinderboeken
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • E-books
    • Audio/Video
    • Calendarium
    • Thema's
    • Rederijkerskamers
    • Atlas
    • Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden
    • Informatie voor rechthebbenden
    • Over DBNL
    • Organisatie
    • Adressen
    • Vragen
    • Stages
    • Digitaliseringsverzoeken
    • Nieuwsbrief
    • Nieuwe titels
    • Privacyverklaring


  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (4,97 MB)






Editeur
Renaat J.G.A.A. Gaspar



Genre
proza
non-fictie

Subgenre
reisbeschrijving
non-fictie/reportage


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

 

Print
Tvoyage van Mher Joos van Ghistele(1998)–Ambrosius Zeebout

(II, 32)

[S]daeghs daer naer zo vertrocken weder de voorseyde pilgherems van Jherusalem naer de riviere vander Jordanen, voor bij lijdende vele heleghe plaetsen vooren ghenomt, latende den beerch van Oliveten ende Bethanien al ter luchter hand, ende alzo quamen zij ter valleyen ende fonteynen van Martha, dat eene (110r) zeere vruchtbareghe plaetse es van allen saken.291 Item noch voort rijdende ten beerghe waert uppe, zo comt men teender plecken daer eenen grooten steen staet, anden welken men seit dat Onze Heere plach te rustene als Hij van Jerico ende vanden plecken daer onttrent gheleghen te Jherusalem waert quam.292 An desen steen pleghen de pilgherems die te voete reysen hemlieden te wrivene, zegghende dat hem dan dijnct dat zij niet moede en werden. Van daer voort reysende, zo comtmen an de versindinghe van eender steenrootsen over de rechter zijde des weechs. Daer gheschiedet datmen leest als een parabel int evangelie van Sente Luuc int tienste capittele. Te wetene dat een man, van Jerico commende naer Jherusalem, wart ghewont ende gherooft, ende vanden Samaritaen van daer ghevoert ter plecken daer hijen dede ghenesen in zijnen stal. Van daer voort reysende, zo comtmen ter plecken daer Joachim, de vadere van Onser Liever Vrauwen, commen was onder zijn herden duuckende omme de schaemten die hem ghedaen hadden gheweest bijden bisscop Abyacar te Jherusalem, daer hij up eenen feesteghen dach offerande zoude doen omme dat hij zo langhe inden staet van huwelicke gheweest hadde ende noch gheen vrucht en hadde.293 Ter zelver plecken was hem ghebootscapt, dat Anna zijn huusvrauwe zoude ontfanghen een vrucht diemen namen zoude Maria, daer uut dalen zoude Jhesus Christus, verlosser der weerelt. Daer plocht een huus te stane daermen seit dat Joachim somwijlen woonde, maer es nu al vervallen.294 (110v) Item daer onttrent es zeere vele ghebeerchs, ende es ghenaemt Terra Roossa.295 Item van daer ter slincker hand up also verre als men sien mach, zo eist thuus daer de prophete Samuel eerst plach te woonene somen seit, voor den tijt van Saul, maer tes nu al te nieuten toot den mueren. Noch voort rijdende, zo comt men ter valleyen van Jerico, die ghenouch gracelic es an te siene,

[p. 109]

zeere vruchtbaer wesende waer zij ghehouffent ende gheantiert, maer vander valleyen van Martha tooter valleyen van Jerico zo eist een den quaetsten wech diemen reysen mach, al beerch ende dal; ooc zo en wast onder weghe zo vele ghers noch cruuts niet, datter nauwelic eeneghe beeste tlijf up ontdraghen zoude. Dus int neder commen vanden beerghe ter valleyen waert staet een vervallen huus ter rechter handt vanden ghemeenen weghe, daer Onse Heere God den blenden gheboornen siende maecte. Niet verde van daer es de plecke ghenaemt Adomyn, daer de pilgherem ghequetst wart commende van Jerico, zo dat staet in devangelie van Sente Luuc int xe capittele. Ende ter slincker handt volghende der valleyen langhs den beerghe eene goede reke weeghs, zo comtmen teender scoonder, overvloyegher fonteynen, gheheeten de fonteyne van Elizeus, die zo bitter van water plocht te zijne dat niement ghedrincken en conste.296 Maer bijder bede vanden heleghen prophete Elizeus zo wart zij zeere soete, mids quantiteyt van soute dat hij daer in wierp, zo daer af breeder staet ten vierden boucke (111r) vanden Coninghen int iie capittele. Dese voornoemde fonteyne staet anden voet vanden beerghe ende wildernesse daer Onse Lieve Heere vastte de veertich daghen, ende daer Hij ooc ghetempteert wart vanden viant vander hellen, ghelijcmen van dien leest in devangelie van Sente Matheeus int vierde capittele. De plecke daer Onse Heere vastte de veertich daghen en was niet up tupperste vanden beerghe, maer ghenouch in midden ten halven int hanghen, daer een cloosterkin plach te stane, ghehouden van Onser Vrauwen broeders, zo daer af breedere ghescreven es van Philippus Ribote oft Ribati int bouc De peculiaribus Gestis.297 Want zo Ludolfus seit in zijnen bouc vander gheleghenthede des Helichs Lands, int capittele daer hij spreect vanden beerghe van Carmelis, zo hebben int Helich Landt vijftien cloosters ghezijn van Onser Vrauwen broeders, nu al te nieuten zijnde.298 Dit voorseyde cloosterkin in Monte Quarantane299 es ooc al vervallen ende te nieuten, maer daer es noch te verdienene aflaet van pijnen ende van sonden. Oec int upperste vanden beerghe zo staet een vervallen cloosterkin ter plecken daer de viant Onsen Heere tempteerde, zegghende: ‘Dic ut lapides isti panes fiant’.300 Ende van diere plecken zo toochde hij Hem alle de conincrijcken vander weerelt, Hem zegghende: ‘Alle dese rijcken zal ic U gheven wildi mij anbeden’, ghelijcmen dat breedere bevindt inde evangelien,301 ende te deser plaetsen es oec aflaet van pijnen ende van sonden.

291
Wellicht 'Ain-el-Haoud, ong. 1 1/2 km van Bethanië op de weg van Jerusalem naar Jericho.
292
Poloner, 245.
293
Leg. Aurea, cap. 129.
294
De vermelding van dit huis schijnt tamelijk uitzonderlijk te zijn (Wasser, 89).
295
Deze berghelling, die door de ijzerhoudende kalkachtige grond duidelijk rood getint is, heet al in de bijbel (bv. Josue 15:7) Ma'alé Adumin (Vulgaat: ascensio Adommin), d.w.z. rode helling. Vgl. de mededeling over ‘adomyn’, even verderop in dit hoofdstuk.
296
'Ain es-Sultan, ong. 5 km noordelijk van Jericho. Zie ook ant. II, 141.
297
Bedoeld is het werk van de Catalaanse karmeliet Philippus Riboti: De Institutione et Gestis Carmelitarum peculiaribus Libri X. Zie voorts hoofdstuk VII van de inleiding.
298
Ludolf van Suchem, cap. 28, sprekend over de karmelieten: ‘Iidem fratres sunt mendicantes, et in terra sancta quindecim pulchra cernuntur habuisse claustra’. Onser Vrauwen broeders: de karmelieten.
299
Mons Quarantena, nu El Quruntul.
300
‘Zeg, dat die stenen brood worden’ (Matth. 4:3).
301
Nl. Matth. 4:1-11, Marcus 1:12-13 en Lucas 4:1-13.

Over het gehele werk

over Joost van Ghistele


Israël

Egypte

Cyprus

Syrië

Turkije

Iran

India

Griekenland

Italië

Tunesië